بررسی تطبیقی ناقضیت وضو توسط خواب در دیدگاه مذاهب خمسه
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانش‌پژوه دکتری رشته فقه و معارف اسلامی، گرایش تفسیر و علوم قرآن جامعة المصطفی العالمیه، قم
2 استادیار تاریخ اسلام دانشگاه ادیان و مذاهب قم.
چکیده
یکی از موضوعات دارای اهمیت و در خور تحقیق در حوزه معارف قرآنی که بر عرصه‌های مختلفی از علوم اسلامی قابل تطبیق است، بحث از آیات الأحکام و بررسی آیات فقهی قرَآن کریم از زوایای مختلف می‌باشد. از آنجایی که در قرآن کریم برخی احکام به صورت کلّی بیان گردیده؛ لذا آشنایی با این احکام و بررسی ملاکات، شرایط و اقوال علمای مذاهب اسلامی در این زمینه ضروری به نظر می‌رسد. یکی از این مباحث مهم، بحث از «نواقض و مبطلات» وضوست که براساس آراء و نظرات فقهای مذاهب، تعداد آن را می‌توان تا ده ناقض به شمار آورد. از جمله این نواقض، «خواب» است که با شرایط خاص و در حالات مختلفی، وضو را باطل می‌کند.
این پژوهش در صدد پاسخگویی به این پرسش اساسی است که از نظر مذاهب اسلامی، خواب در چه شرایطی وضو را نقض می کند؟ لذا در تدوین این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، از منابع مختلف تفسیری، روایی، فقه مقارن و تاریخی استفاده شده است. از مهمترین نتایج این تحقیق این است که از جمله مبطلات وضو که در کتاب‌های مفصل فقهی، روایی و نیز در کتاب‌های فتوایی، فصلی تحت این عنوان منعقد شده، «خواب» می باشد و این مسأله اجمالا مورد اتفاق «شیعه» و «سنّی» است. در اینکه چگونه خوابی ناقض وضوء است، هم در میان شیعه و سنّی و هم در میان خود فقهای چهارگانه اهل تسنّن اختلاف نظر وجود دارد.
این پژوهش در صدد پاسخگویی به این پرسش اساسی است که از نظر مذاهب اسلامی، خواب در چه شرایطی وضو را نقض می کند؟ لذا در تدوین این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، از منابع مختلف تفسیری، روایی، فقه مقارن و تاریخی استفاده شده است. از مهمترین نتایج این تحقیق این است که از جمله مبطلات وضو که در کتاب‌های مفصل فقهی، روایی و نیز در کتاب‌های فتوایی، فصلی تحت این عنوان منعقد شده، «خواب» می باشد و این مسأله اجمالا مورد اتفاق «شیعه» و «سنّی» است. در اینکه چگونه خوابی ناقض وضوء است، هم در میان شیعه و سنّی و هم در میان خود فقهای چهارگانه اهل تسنّن اختلاف نظر وجود دارد.
کلیدواژه‌ها
)